Hentbolde Kanatlar Takımını Kanatlandırır mı?
“Kanat pozisyonu bana göre hentbolde en önemli pozisyonlardan biridir. Dünyada olduğu gibi Türkiye'de de hentbol daha çok oyun kurucu ağırlıklı olarak oynanmaktadır. Bu durum kanatların daha pasif bir konuma itilmesine ve oyun kurucuların da aşırı yıpranmalarına neden olmaktadır” diyor Zeki Pehlivan ve yazısına devam ediyor.
Oyun kurucuların başarısının düşük olduğu maçlarda ise takımlar büyük ihtimalle de maçı kaybetmektedirler. Halbuki kanat etkinliğinin daha fazla olduğu, kanatlara daha çok sorumluluk verildiği, oyunlarda daha dengeli bir dağılım sağlanan ve kanat oyuncularının da sürekli oyun içerisinde kalabileceği bir sistemle oyun kurucuların yükünün biraz daha azaltılabileceği bir gerçektir.
2014 yılında EHF tarafından yapılan “Master Coach” seminerinde aktarılan tezlerden birisi kanatların eski konumları ile günümüzdeki konumlarını kısaca karşılaştırmaktadır.
“Danimarka’da Yapılan 2014 Yılı Erkekler Avrupa Şampiyonasında Oynayan Kanat Oyuncularının Temelde Gerçekleştirdikleri ve Teorikteki Gereklilikler”
Modern erkek hentbolünde kanat oyuncularının oyun biçimi son 10 ila 15 yıl içinde çok değişti. 80’li ve 90’lı yıllarda ve 2000’li yılların başlarında, örneğin Mile Isaković, Stefan Kretschmar ya da Mirza Dzomba gibi kanat oyuncuları, tek başlarına ve bireysel becerileriyle, kendi oyun kurucularına çok yardımcı olabilirler ve hatta çok sıklıkla bir oyunu neredeyse tek başlarına kazandırabilirlerdi.
Günümüzde ise kanat oyuncuları daha çok bir hücum oyununun başlangıcında yer almakta ve daha pasif bir rol oynamak zorundadırlar. Geçmişte özellikle kanat oyuncuları için oluşturulan taktiksel oyunlar daha çok olmuştur, ama şimdiki kanatların ana görevi bir taktiksel oyunun başlatılmasıdır. Oyun kurucularla birlikte aktif bir oyun taktiği uyguladıkları ise çok nadir görülmektedir.
Stefan Kretschmar veya Florian Kerman gibi oyuncular, yüzyılın ilk çeyreğinde bire bir oyun özellikleriyle bir çok gol atmaktaydılar, ancak günümüzde kanat oyuncuları kendi köşelerinde çok pasif bir şekilde beklemek zorundadırlar.
Ama eğer “eski okul” kanat oyuncuları ile yukarıdaki isimleri karşılaştırırsanız onlar daha çok atış çeşitliliğine sahiptirler. Ve onlar bu özelliklerini çok daha etkili yöntemlerle kullanabilmekteydiler. Ama bu özellikler onlar için çok önemliydi, çünkü kaleciler günümüzde mükemmeller ve onlara karşı kanat pozisyonundan gol atmak çok zor. Halbuki, 80’li ve 90’lı yıllarda kanatların basit atış tercihleri kalecilere gol atabilmek için yeterliydi.
Hentbolhaber.Net
Günümüzün modern kanat oyuncularının tipik özelliği, her iki kanatta da genellikle savunmayı rahatsız edip, çift pivota girerek ve oyun kurucuların atış pozisyonu bulmalarına ya da kendilerine pas vermelerine olanak sağlamaktır. Ayrıca günümüzde kanat oyuncularının savunma görevleri de çok değişti. Geçmişte onlar sadece diğer takım kanat oyuncularına karşı oynamak zorundaydılar. Fakat şimdiki gibi hücuma dönük kanat oyuncuları sahanın köşesinde durmak zorunda ve çok uzun bir mesafeyi koşmak durumundaydılar. Modern hentboldeki kanat oyuncuları ise şimdi oyun kurucuların kanata verecekleri pasları da engellemek zorundadırlar. Kanat oyuncularının savunmadaki ikinci görevleri ise, oyun kurucu savunmalarına destek vermektir, çünkü günümüz oyun kurucuları fiziksel olarak çok güçlüler ve onları bire bir durdurmak da çok zordur. Kanatların bir başka görevleri ise, oyun kurucuların düzgün top almalarını engellemek ve böylece onların düzgün karar verip gol atışı yapabilmelerine engel olmaktır. Bu savunma hareketleriyle oyun kurucuların gol için iyi bir pozisyonda bulunmalarını engeller.
Kanatların tüm bu savunma görevlerini yapabilmeleri için kanat oyuncularının özel niteliklere sahip olması gerekmektedir. Bu nedenle kanat oyuncularının çok iyi sezme yeteneğine, güçlü bir fiziğe ve çok çabuk hareket edebilecek bacak özelliklerine sahip olmaları gereklidir. Bu tür özelliklere sahip bir savunmanın avantajı, savunmadayken hücum oyuncularından iki üç metre daha avantajlı olacak şekilde hızlı hücuma çıkabilmeleridir. Bu durum bazı Avrupa takımlarınca denenmiştir. 2014 Avrupa Şampiyonasında bazı takımların kanat oyuncuları tüm sahayı boydan boya koşmak zorunda kalmışlardır. Fakat bu durum motivasyonu yüksek bazı kanat oyuncuları için büyük avantaj olmuştur. Ve bu taktiksel hamle, hızlı gol atmak adına takımlar için önemli bir uygulama olmuştur.
Yukarıda da görüldüğü gibi, kanatların eski ve günümüz konumlarında ve görevlerinde farklılıklar bulunmaktadır. Ancak her ne olursa olsun kanatların oyun içerisinde her zaman aktif görevde bulunması, sadece hızlı hücumda ve sıkıştıkları zaman kullanılan bir pozisyon olmaktan çıkarılması gereklidir. Oyun kurucu ve kanat işbirliklerinin daha çok artırılması ve oyun kurucunun oyun içerisindeki yükünün biraz olsun azaltılması gereklidir. Ayrıca, kanatların pivot oyuncusu ile olan iş birliği de artırılmalıdır.
Bu nedenle, her zaman düşündüğüm bir konuyu da bu çerçevede önermek istiyorum. Özellikle altyapı çalışmalarında ve kamplarda, sadece “pozisyona yönelik” çalışma ve kampların düzenlenmesi gereklidir. Genel takım çalışmaları içerisinde oyuncularda pozisyona yönelik gelişme çok fazla sağlanamamaktadır. Bu nedenle, kanatlar, pivotlar ve oyun kurucular için ayrı çalışmalar ve kamplar planlanmalıdır. Daha sonra da kanat-oyun kurucu, kanat-pivot, oyun kurucu-pivot ve tüm takım çalışmaları şeklinde yürütülmelidir. Ayrıca bu pozisyonlarda oynayan üst düzey oyunculardan da bu çalışmalarda süresince yararlanılmalıdır. Böylece oyuncuların kendi pozisyon algıları ve diğer pozisyonlarla olan işbirlikleri çok daha üst düzeye taşınabilecektir
KAYNAK:
Jörg Sibral (Handball Austria) http://www.eurohandball.com/article/21478
Theoretical Requirements and Practical Realisation for Wing Players in Modern Male Handball Based on the 2014 Men’s European Championship in Denmark- Jörg Sibral / AUT
Çeviren: Dr. Zeki Pehlivan
